Egzersiz fizyolojisi

Egzersiz fizyolojisi

Egzersiz Fizyolojisi: Teori ve Uygulamayı Bütünleştirmek, bu
ikinci baskısı birinci baskının başarısı üzerine hazırlanmış-
tır. Bu kitabın vizyonu bu alandaki diğer kitaplardan biraz
farklıdır. Büyük bir çoğunluğu hemen lisansüstü eğitime
yönelmeyecek, kişisel eğitmen, güç ve kondüsyon uzmanı,
fitness eğitmeni, egzersiz teknisyeni, fizik tedavi asistanı,
atletik eğitmen, sağlıklı yaşam eğitmeni, rekreasyonel
fiziksel uygunluk uzmanı ya da sağlık ve beden eğitimi

öğretmeni olarak görev yapacak lisans öğrencilerine yöne-
lik olarak hazırlanmıştır. Amacımız öğrencilerin ilgisini

ve heyecanını yakalamaktır. Öğrencilerin vücudun çalış-
ması ve egzersize yanıtlarından etkilenmelerini istiyoruz.

Öğrencilerin kişinin performansını artırmak için nasıl ant-
reman yapması gerektiğini anlamalarını ve farklı yapılarda

meydana gelen uyumu sağlayan temel fizyolojik mekaniz-
malar ve özgül işlevleri ile ilgilenmelerini istiyoruz. Sporun

popüler olması ile öğrencilerin spor performansının ve
kondüsyonun fizyolojik temellerini ayrıca yaşam boyu ve
özel gruplar için egzersiz ve fiziksel aktivitenin sağlığa
yararlarını anlamalarını istiyoruz.
Deneyimlerimize göre bu alandaki kitaplar pek çok
lisans öğrencisi için çok ağır ya da profesörler için bir

dönemde tamamlanamayacak içeriktedir. Egzersiz fizyolo-
jisinin her konusunda yazılmış çok sayıda bilimsel maka-
leler ve kitaplar vardır ve kaçınmak istediğimiz asıl konu

bu kitabı çok detaylı lisansüstü bir seviyeye genişletmektir.
Çoğu senaryoda, örneğin lisede yüksek atlama yapan bir
sporcu, “atlamadan önce nasıl gerilme egzersizi yapmalı-

yım?” ya da bir kişi kişisel eğitmenine “gerçekten 6 haf-
tada dün gece televizyon tanıtımında gördüğüm gibi karın

baklavalarına sahip olabilir miyim?” diye sorduğunda,

öğrencilerin bu kavramları mesleklerinde pratik uygula-
malar ile bütünleştirmeleri gerektiğinde yapamamaktadır-
lar. Bu senaryolardaki ve pek çok diğerindeki açıklamalar

ve tercihler eğitimdeki deneyimlerin ve antremanların
düzeyini yansıtır. Egzersiz Fizyolojisi: Teori ve Uygulamayı
Bütünleştirmek kitabının bu ikinci baskısında, gene bu tür
pratik soruları kapsayan egzersiz fizyolojisinin temellerinin
anlaşılmasını vurguluyoruz. Amacımız, öğrencilerin çeşitli
soruların yanıtlarının ne olabileceğini ve bu yanıtları araş-

tırma temelli bir bakış açısı ile nasıl bulabileceklerini anla-
malarına, gerçekleri bulmalarına ve bugünün toplumunda

bilgiyi değerlendirmelerine yardım ederken temel egzer-
siz fizyolojisini anahtar parçalar olarak bütünleştirmektir.

Öğrencilerimizin vücudun egzersiz stresine akut yanıtını
anlarken, bununla beraber vücudun egzersize ve çevresel

streslere nasıl uyum sağladığını da anlamalarını istiyo-
ruz. Bu kavramların öğrencilerin kendilerini karşı karşıya

bulacakları bir dizi pratik mesleksel sonuç ile nasıl ilişkisi
olduğunu bütünleştiriyoruz, böylece egzersiz fizyolojisini
pratik bir bakış açısı ile anlayabilmeleri ve bunu çeşitli
çalışma ortamlarına uygulayabilmeleri mümkün olacaktır.

Bu profesyonel yaklaşım ile öğrenciler genç profesyo-
neller olarak karşılaştıkları problemleri çözmek, zorluklar

ile başa çıkmak konusunda daha yeterli olacaklardır.

Kitaptaki bu yaklaşım egzersizle ilgilenen profesyonelle-
rin bilmesi gereken temel kavramların anlaşılmasını sağla-
yacaktır. Bölümlerin içerikleri belirlenmiş olmasına karşın,

bilgilere çapraz atıf yaparak içeriği tek bir alana sınırla-
madık. Egzersize uyum tek bir bölüme sınırlandırılmak

yerine tüm kitap boyunca yerleştirilmiştir. Öğrencilerin
beslenmeye, geliştirilmiş antremana ya da kilo vermeye

ilgilerinin olmasını kullanarak, her alanda farklı bölüm-
lerdeki konuları bütünleştirmek için örnekler kullandık.

Öğrencilerin uzun süreli hafızalarını kullanarak fizyolojiyi
örnekler ile bağlantılandırmaları bunun için çok önemlidir.
Farklı yazarlardan oluşan bir grup olarak deneyimlerimizi
öğrencilere egzersiz fizyolojisini çalışırken yardım edecek
pratik uygulama örnekleri vermek için kullandık.

Bu kitap egzersiz fizyolojisini de içeren egzersiz bilim-
lerindeki lisans dersleri için hazırlanmıştır, ancak öğren-
cilerin profesyonel hazırlığı için bu bilgilerin önemli

olabileceği diğer derslere de adapte edilebilir. Uzun yıl-
lardır kolej düzeyinde egzersiz fizyolojisi eğitimi vermiş

olarak, bu kitabı profesörler için olabildiğince kolay kul-
lanılacak şekilde kendi tarz ve uzmanlıklarını ekleyebile-
cekleri bir başlangıç noktası yapmaya çalıştık. Kitabın bu

alandaki araştırmaları ve ilgiyi artıracağını ve öğrencilerin

profesyonel hazırlığını ve bilgiye dayalı pratiklerini güçlen-
direceğini umuyoruz.

Bu Baskıda
• Yeni tasarım okunabilirliği artırmaktadır ve anahtar
kavramlara daha kolay ulaşılabilmektedir
• Endokrin bölümü daha kolay anlaşılır, uygulamalı ve
diğer bölümlerle ilişkilidir.
• Geliştirilmiş çizimler ve fotoğraflar kavramları daha
anlaşılır yapmaktadır.

• Anaerobik ve aerobik metabolizma içeriği anlaşılabi-
lirliği artırmak için iki bölüme ayrılmıştır.

• Yeni “daha araştıralım” kutucukları, bölümdeki
konuları derinlemesine incelemektedir.

• Uzmanlardan çevirimiçi video klipleri çeşitli egzer-
siz bilimi kariyerleri için ilgi çekici, gerçek yaşam uygu-
lamalarını göstermektedir.

x Önsöz
ÖZELLİKLER
Egzersiz Fizyolojisi: Teori ve Uygulamayı Bütünleştirmek,

öğrencilerin hatırlamasına ve sunulan materyalleri uygula-
malarına yardım edecek pek çok pedagojik özelliğe sahiptir

Her ünitenin başındaki Ünite Hedefleri ünitenin asıl nok-
talarını ve öğrencilerin sunulan içeriği okurken odaklana-
cakları önemli bilgileri vurgulamaktadır. Giriş bölümünde

ünitede tartışılan konulara genel bir bakış vardır.
Her ünitede öğrencilerin öğrenme, anlama ve uygulama
arasındaki mesafeyi doldurabiecekleri çeşitli kutucuklar
vardır. Kısa Özet kutucukları kısa, hedeflenmiş konu baş-
lıklarını kullanarak önemli materyalleri aydınlatmaktadır.
Biliyor musunuz? kutucukları ünitenin sınırları dışında
ya da üstünde olan bir konu hakkında ayrıntılı bilgi sağ-
layarak öğrencilerin bilgi dağarcığını genişletmektedir.

Araştırmadan Uygulamaya kutucukları araştırma bulgu-
larının öğrencilerin gerçek yaşam koşullarında karşılaşabi-
lecekleri durumlara nasıl uygulanabileceğini derinlemesine

tanımlanmaktadır. Öğrencilerden Uygulama ile ilgili
Sorular kutucukları öğrencilerin zor bulabileceği konu ve

başlıklar hakkındaki sık karşılaşılan soruları ayrıntılı açık-
lamalar yaparak yanıtlamaktadır. Uzman Görüşü kutu-
cukları ünitenin içeriği ile ilgili alandaki uzmanların görüş

ve bakış açılarını ilk elden vermektedir. Daha Araştıralım
kutucukları ünite konusunu daha derinleştirmektedir. Son

olarak, Vaka Çalışmaları, senaryolar ve sorular ile bir-
likte bu senaryolarda nasıl davranılması gerektiğini neden-
leri ile beraber sunmaktadır. Bunlar tartışmalar açmak ve

öğrencilerin kritik düşünme yeteneklerini genişletmeyi
amaçlamaktadır.
Her ünitenin sonundaki geniş Tekrar Soruları listesi
öğrencilere öğrendiklerini uygulama ve bilgilerini, boşluk
doldurma, çoktan seçmeli, doğru/yanlış, kısa yanıt ve düşü-

nün yanıtlayın soruları ile değerlendirme şansı sunmak-
tadır. Her ünitenin sonundaki Anahtar Terimler listesi

öğrencilerin bilmesi gereken önemli terimlerin tanımlarını
sunmaktadır.

ÇEVRİMİÇİ KAYNAKLAR
Egzersiz Fizyolojisi: Teori ve Uygulamayı Bütünleştirmek,
İkinci Baskı öğretim elemanları ve öğrenciler için kitaba

ait http://thepoint.lww.com/Kraemer2e sitesinde ek çevi-
rimiçi kaynaklar içermektedir.

Öğretim Elemanları
Onaylanmış öğretim elemanları aşağıdaki ek kaynaklara
erişime sahip olacaklardır:
• Sınav oluşturucu
• Metindeki Tekrar Sorularının yanıtları
• PowerPoint slaytlar
• Resim bankası
• LMS kartuşları
Öğrenciler
Egzersiz Fizyolojisi: Teori ve Uygulamayı Bütünleştirmek,
İkinci Baskı’yı satın alan öğrenciler aşağıdaki ek kaynaklara
erişebileceklerdir:
• İnteraktif Quiz Bankası
• Uzman Videoları
• Animasyonlar
• Elektronik Hatırlatma Kartları
İlgili websitesi için gerekecek giriş kodunu da içeren
daha detaylı bilgi için ön kapağın içine bakınız.

William J. Kraemer, PhD
Steven J. Fleck, PhD
Michael R. Deschenes, PhD

xi
Çeviri Editörü
Önsözü

Egzersizin sağlıklı yaşam, hastalıkların önlenmesi ve tedavi süreçlerindeki yeri her geçen gün daha fazla anlaşılmakta,
egzersiz fizyolojisi tüm sağlık ve spor profesyonelleri ve hatta fiziksel olarak iyi forma sahip olmak isteyen bireyler için

gittikçe daha fazla önem kazanmaktadır. Ancak her türlü fiziksel aktivitenin aynı zamanda sağlık için zaralı etkileri olabile-
ceği de akılda tutulmalıdır. Bu nedenle egzersizi bilimsel ve kanıta dayalı temellere oturtmak bu alanda çalışan herkes için

vazgeçilmez bir öncelik olmalıdır.
“Egzersiz Fizyolojisi: Bütünleşmiş Teori ve Uygulama” orjinal dilinde ikinci baskısını yapmış ve konuyla ilgilenen her
düzeyden kişinin yararlanabileceği bir kaynaktır. Yazarların da önsözde belirttiği gibi bu kitap özellikle egzersiz bilimi ile
ilgilenen her disiplinden kişilerin bütünleşik bir bakış açısı kazanmasına yardım edecek, profesyonel yaşamlarında da bir
başvuru kitabı olarak yararlanılacaktır.
Bu alanda bir kitabın dilimize kazandırılmasını sağlayan kitabın çevirisine farklı disiplinlerden katkıda bulunan herkese
ve Palme Yayınevi yönetici ve çalışanlarına titiz çalışmaları nedeni ile teşekkür ederim.
Kitabı okuyacak herkesin yararlanması dileklerimle...

Doç. Dr. Bilge Pehlivanoğlu
Kasım, 2017
Ankara

xix
İçindekiler

Adama iii
Gözden Geçirenler v
Yazarlar Hakkında vii
Önsöz ix
Çeviri Editörü Önsözü xi
Çeviri Kurulu xii
Kullanıcı Rehberi xiii
Teşekkür xvii
Bölüm I: Egzersİz FİZyolojİsİNİN TEMELLERİ 1
Ünite 1 Günlük Egzersiz ve Spor İçin Uygulamalı Araştırmalar 3
Ünite 2 Biyoenerjetiğin Temelleri ve Anaerobik Metabolik Yolaklar 27
Ünite 3 Aerobik (Oxidatif) Metabolizma 47
BÖLÜM II: Egzersİz Fİzyolojİsİ ve Vücut Sİstemlerİ 75
Ünite 4 İskelet Kası Sistemi 77
Ünite 5 Sinir Sistemi 111
Ünite 6 Kardiyovasküler Sistem 147
Ünite 7 Solunum Sistemi 179
Ünite 8 Endokrin Sistem 209
BÖLÜM III: BESLENME VE ÇEVRE 249
Ünite 9 Egzersiz İçin Beslenme Desteği 251
Ünite 10 Egzersizde Sıvı ve Elektrolit ile İlgili Sorunlar 287
Ünite 11 Çevresel Koşullar ve Egzersiz Performansı 307
BÖLÜM IV: SAĞLIK VE PERFORMANS İÇİN EĞİTİM 345
Ünite 12 Vücut Kompozisyonunun Anlaşılması ve Geliştirilmesi 347
Ünite 13 Sağlık ve Performans için Aerobik Eğitim ve Kuvvet Eğitimi Reçetesi 373
Ünite 14 Sağlık ve Fiziksel Uygunluk için Egzersiz Testleri ve Spor Performansının Belirlenmesi 409
Ünite 15 Egzersiz ve Sporda Ergojenikler 439
Ünite 16 Özel Popülasyonlar için Antrenman ile İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar 471